Chile là một quốc gia nhỏ, dài với khoảng 2.000 ngọn núi lửa (không phải tất cả đều đang hoạt động, nhưng dù sao thì cũng rất nhiều!). Đó là một vùng đất của những thái cực, với đủ mọi thứ từ sa mạc khô cằn đến núi băng giá. Trong khi nhiều người ca ngợi rượu vang tuyệt vời của nó, những người khác lại nói rằng những bãi biển cũng khá huyền thoại. Có quá nhiều sự thật thú vị và vui nhộn về Chile mà bạn có thể không ngờ tới!
Ảnh của Emiliano Arano trên Pexels
Luôn kết nối khi đến thăm Chile với Yoho Mobile
Lên kế hoạch cho chuyến đi đến Chile để ngắm sao hoặc khám phá những cảnh quan tuyệt đẹp của nó? eSIM Yoho Mobile giúp bạn luôn kết nối, dù bạn đang điều hướng, chia sẻ ảnh hay giữ liên lạc với người thân yêu. Đây là cách đơn giản và nhanh nhất để có internet đáng tin cậy khi đi du lịch.
Không tốn phí chuyển vùng hay gặp rắc rối về SIM với eSIM Yoho Mobile!
20 sự thật đáng ngạc nhiên về Chile bạn nên biết
Chile là quốc gia dài nhất và hẹp nhất trên Trái đất
Chile là một quốc gia dài và hẹp ở Nam Mỹ. Nó trải dài khoảng 4.300 km từ Bắc xuống Nam nhưng chỉ rộng khoảng 177 km tính trung bình. Nó chia sẻ biên giới với Peru, Bolivia và Argentina và có bờ biển rất dài 6.435 km dọc theo Thái Bình Dương.
Đất nước này có hai dãy núi chính: dãy Andes ở phía đông và dãy núi ven biển ở phía tây. Tổng diện tích đất liền của nó là 743.812 km², nhưng khi tính cả mặt nước và các đảo, tổng diện tích là 756.102 km².
Một sự thật thú vị về Chile: Chile lớn hơn Texas khoảng 9%. Ảnh của Hartono Creative Studio trên Unsplash
Sa mạc Atacama là nơi khô hạn nhất trên Trái đất
Sa mạc Atacama là một khu vực rất khô hạn ở miền bắc Chile, trải dài 1.600 km dọc bờ biển và có diện tích khoảng 105.000 km vuông. Đây là sa mạc khô hạn nhất trên Trái đất, với một số nơi hoàn toàn không có mưa. Sự khô hạn này là do hai yếu tố: dãy Andes chắn mưa (điều này được gọi là “vùng khuất mưa”), và dòng hải lưu Humboldt lạnh cũng ngăn hơi ẩm. Độ ẩm duy nhất đến từ sương mù, được gọi là camanchaca.
Một sự thật thú vị về Chile: Sa mạc Atacama được sử dụng cho các thí nghiệm mô phỏng điều kiện trên sao Hỏa vì nó tương tự như môi trường sao Hỏa. Ảnh của Marek Piwnicki
Đảo Phục Sinh có gần 900 tượng Moai
Đảo Phục Sinh có 887 bức tượng đá khổng lồ gọi là moai, được chạm khắc từ năm 1250 đến 1500 CN. Những bức tượng này cao khoảng 4 mét và nặng trung bình khoảng 12,5 tấn. Bức lớn nhất, tên là “Paro”, cao 10 mét và nặng 82 tấn. Gần một nửa số tượng vẫn còn ở khu mỏ nơi chúng được tạo ra, trong khi những bức khác được di chuyển đến các bệ xung quanh đảo. Moai có đầu lớn, chiếm gần một nửa kích thước của chúng.
Một sự thật thú vị về Chile: Mặc dù có toàn thân, nhưng người ta thường gọi chúng là “đầu Đảo Phục Sinh” vì phần thân của chúng bị chôn vùi một phần. Ảnh của Олеся Ронжанина
Xác ướp Chinchorro cổ hơn xác ướp Ai Cập
Xác ướp Chinchorro là những xác ướp cổ nhất được biết đến trên thế giới, được tạo ra bởi người Chinchorro ở miền bắc Chile hơn 7.000 năm trước, rất lâu trước xác ướp của Ai Cập cổ đại.
Ướp xác là một tục lệ được người Chinchorro thực hiện ở mọi tầng lớp xã hội. Nó bao gồm việc lấy da và nội tạng ra, sau đó lắp ráp lại cơ thể bằng gậy và đất sét. Khuôn mặt được che bằng mặt nạ. Hàng trăm xác ướp đã được tìm thấy từ năm 1917, và vào năm 2021, UNESCO đã công nhận tầm quan trọng của chúng bằng cách thêm chúng vào Danh sách Di sản Thế giới.
Một sự thật thú vị về Chile: Sa mạc Atacama là sa mạc khô hạn nhất trên Trái đất, và độ khô hạn này đã giúp bảo quản xác ướp được chôn cất ở đó từ lâu. Ảnh của Lokman Sevim
Ojos del Salado là núi lửa hoạt động cao nhất
Ojos del Salado là núi lửa hoạt động cao nhất thế giới, cao 6.893 mét (22.615 feet). Nó nằm ở dãy Andes trên biên giới giữa Chile và Argentina và cũng là ngọn núi cao nhất ở Chile. Núi lửa này có một số miệng núi lửa và mái vòm dung nham, và nó cũng có hồ nước cao nhất trên Trái đất, ở độ cao 6.390 mét. Lần phun trào cuối cùng của nó là khoảng năm 750 CN nhưng ngày nay vẫn thải khí.
Một sự thật thú vị về Chile: Lần leo lên đỉnh thành công đầu tiên là vào năm 1937 bởi Jan Alfred Szczepański và Justyn Wojsznis. sergejf, CC BY-SA 2.0, qua Wikimedia Commons
Hồ bơi lớn nhất thế giới của Chile chứa 66 triệu gallon nước biển
Hồ bơi lớn nhất thế giới nằm tại khu nghỉ dưỡng San Alfonso del Mar ở Algarrobo, Chile. Nó dài khoảng 3.323 feet (hơn nửa dặm) và có diện tích 20 mẫu Anh. Hồ bơi chứa một lượng nước biển khổng lồ—250 triệu lít (66 triệu gallon). Nó sử dụng công nghệ đặc biệt để làm sạch và lọc nước biển. Nó được Guinness World Records chính thức công nhận là hồ bơi lớn nhất thế giới vào năm 2006 và là một địa điểm phổ biến đối với khách du lịch, nằm gần Santiago.
Một sự thật thú vị về Chile: Hồ bơi San Alfonso del Mar lớn đến mức có thể chứa lượng nước của 20 hồ bơi chuẩn Olympic.
Gran Torre là tòa nhà cao nhất Nam Mỹ
Gran Torre Santiago là tòa nhà cao nhất Nam Mỹ, cao 300 mét (984 feet) với 62 tầng trên mặt đất và 6 tầng hầm. Nằm ở Santiago, Chile, nó được hoàn thành vào năm 2013 và là một phần của khu phức hợp Costanera Center, nơi cũng có trung tâm mua sắm lớn nhất ở Mỹ Latinh. Tòa tháp được thiết kế bởi kiến trúc sư César Pelli và bao gồm một đài quan sát có tên Sky Costanera trên hai tầng trên cùng.
Một sự thật thú vị về Chile: Việc xây dựng Gran Torre Santiago bắt đầu vào năm 2006, bị trì hoãn bởi cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, được nối lại vào năm 2009 và tốn khoảng 1 tỷ USD để hoàn thành. Ảnh của Willian Justen de Vasconcellos
Trận động đất Valdivia là trận mạnh nhất từng được ghi nhận
Trận động đất Valdivia năm 1960, còn gọi là Trận động đất lớn Chile, xảy ra vào ngày 22 tháng 5 năm 1960. Đây là trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận, với độ lớn từ 9,4 đến 9,6. Trận động đất kéo dài khoảng 10 phút và gây ra những trận sóng thần khổng lồ ảnh hưởng đến nhiều nơi, bao gồm Chile, Hawaii, Nhật Bản, Philippines, New Zealand, Australia và quần đảo Aleutian. Tâm chấn của trận động đất nằm ngoài khơi Chile, và độ sâu là 25 km. Nó đã gây ra từ 1.000 đến 6.000 người chết và tạo ra những con sóng cao tới 25 mét.
Trận động đất này tương tự như một trận xảy ra vào năm 1575 ở cùng khu vực, cho thấy rằng các trận động đất lớn có thể xảy ra ở đó thường xuyên.
Đảo Magdalena là nơi sinh sản yêu thích của chim cánh cụt Magellan
Hơn 60.000 chim cánh cụt Magellan đến sinh sản trên đảo Magdalena, ở eo biển Magellan. Hòn đảo có diện tích khoảng 85 ha và là một nơi sinh sống quan trọng đối với những con chim cánh cụt này, chúng có kích thước trung bình và có thể sống đến 25 năm.
Thời điểm tốt nhất để thăm chim cánh cụt trên đảo Magdalena là từ tháng 11 đến tháng 2, đây là thời điểm chúng đang sinh sản, hoặc có con. Bạn có thể thăm đảo bằng thuyền từ Punta Arenas, và khi ở đó, bạn cũng sẽ thấy các loài chim biển khác như cốc biển và skuas.
Chim cánh cụt Magellan ăn các loài động vật biển như mực và tôm nhỏ gọi là krill. Ảnh của William Warby
Chile có hơn 2.000 núi lửa
Chile có khoảng 2.000 núi lửa, và 500 trong số đó vẫn đang hoạt động. Hầu hết các núi lửa này nằm ở dãy Andes. Trong 450 năm qua, 60 trong số chúng đã phun trào, bao gồm một số ngọn nổi tiếng như Villarrica, Llaima và Calbuco. Chuỗi núi lửa ở Chile, một phần của Vành đai lửa, có nhóm núi lửa lớn thứ hai trên thế giới, sau Indonesia.
Một sự thật thú vị về Chile: Chile cũng có 91 núi lửa đã phun trào trong 11.700 năm qua. Ảnh của E. Ritt
20% diện tích Chile được bảo vệ bởi các Vườn quốc gia
Chile đã dành hơn 20% diện tích đất để bảo vệ thiên nhiên. Điều này bao gồm 36 vườn quốc gia, 49 khu bảo tồn quốc gia và 15 di tích quốc gia, tổng diện tích là 14,5 triệu ha. Điều này khiến Chile trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu trong việc bảo vệ thiên nhiên ở Mỹ Latinh. Tuy nhiên, hầu hết các khu vực được bảo vệ này đều nằm ở chỉ hai vùng của đất nước: Vùng Aysén và Vùng Nam Cực Chile.
Vào năm 2018, Chile đã tạo ra một Mạng lưới Công viên đặc biệt giúp bảo vệ hơn 13,5 triệu ha ở Patagonia, một vùng ở miền nam Chile.
Chile là nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới
Chile là nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới, chịu trách nhiệm khoảng một phần tư tổng lượng đồng được khai thác trên toàn cầu. Chỉ riêng trong năm 2024, Chile đã sản xuất 5,5 triệu tấn đồng, với các khu vực khai thác chính như Antofagasta và các mỏ nổi tiếng như Escondida và Collahuasi. Đồng là một phần lớn của nền kinh tế Chile, chiếm 76% kim ngạch xuất khẩu khai thác mỏ. Công ty nhà nước Codelco là nhà sản xuất lớn nhất, nhưng các công ty tư nhân như BHP và Anglo American cũng sản xuất rất nhiều đồng.
Loài hươu nhỏ nhất thế giới sống ở Chile
Pudú là loài hươu nhỏ nhất thế giới. Pudú miền nam, sống trong các khu rừng ở Chile và Argentina, chỉ cao khoảng 35-45 cm và nặng từ 6-13 kg. Nó có bộ lông màu nâu đỏ và cặp sừng nhỏ, cong. Những con hươu này có xu hướng sống đơn độc hoặc theo nhóm nhỏ.
Thật không may, chúng đang có nguy cơ bị đe dọa vì môi trường sống của chúng đang biến mất, và chúng phải đối mặt với các mối đe dọa từ các loài động vật khác được đưa vào môi trường của chúng. Chỉ còn dưới 10.000 cá thể pudú miền nam trong tự nhiên, vì vậy chúng được coi là loài dễ bị tổn thương.
Một sự thật thú vị về pudú, thường được gọi là “bóng ma rừng” ở Chile, là nó rất nhỏ và lén lút đến nỗi khó có thể phát hiện trong những cảnh quan dày đặc, tươi tốt của miền nam Chile. Ảnh của Angela từ Pixabay
Chim kền kền Andean có sải cánh 3 mét
Chim kền kền Andean (Vultur gryphus) là một loài chim khổng lồ với sải cánh từ 2,7 đến 3,3 mét, khiến nó trở thành một trong những loài chim lớn nhất có thể bay. Nó sống ở dãy Andes và các khu vực lân cận. Nó nặng tới 15 kg và cao khoảng 1,2 mét.
Loài chim này là một loài ăn xác thối, có nghĩa là nó ăn động vật chết (xác thối) và giúp ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh bằng cách dọn sạch những xác chết này. Bên cạnh đó, chim kền kền Andean có tầm quan trọng về văn hóa ở Nam Mỹ vì nó được coi là biểu tượng của sức mạnh, sự tự do và quyền lực.
Loài này có dị hình giới tính, khiến con đực lớn hơn con cái. Ảnh của Shanai Edelberg
Ngành công nghiệp rượu vang của Chile bắt đầu vào những năm 1500
Ngành công nghiệp rượu vang của Chile bắt đầu vào những năm 1500 khi những người định cư Tây Ban Nha mang cây nho đến để làm rượu cho các nghi lễ tôn giáo. Theo thời gian, vào những năm 1800, họ đã đưa các giống nho nổi tiếng của Pháp như Cabernet Sauvignon và Carmenère, làm cho rượu vang Chile ngon hơn và phổ biến hơn. Cuối những năm 1800, một loại sâu bệnh gọi là phylloxera đã phá hủy các vườn nho ở châu Âu, nhưng do Chile bị cô lập, các vườn nho của nó vẫn an toàn khỏi sâu bệnh. Điều này đã cho Chile cơ hội phát triển xuất khẩu rượu vang của mình. Vào những năm 1980, các nhà sản xuất rượu vang bắt đầu sử dụng các phương pháp hiện đại, như lên men trong thùng thép không gỉ và ủ rượu trong thùng gỗ sồi, làm cho rượu ngon hơn nữa. Kết quả là, Chile trở nên nổi tiếng trên toàn thế giới về rượu vang của mình, và ngày nay nó là một trong những nhà xuất khẩu và sản xuất rượu vang lớn nhất.
Một sự thật thú vị về rượu vang Chile là giống nho Carmenère, từng được cho là đã tuyệt chủng ở Pháp, đã được tái phát hiện ở Chile vào những năm 1990 và từ đó đã trở thành một trong những giống đặc trưng của quốc gia này. Ảnh của Marina Zvada
Patagonia được đặt tên theo những người khổng lồ trong truyền thuyết
Patagonia được Ferdinand Magellan đặt tên vào năm 1520. Ông đang đi qua khu vực ngày nay là miền nam Nam Mỹ. Khi ông gặp người Tehuelche, ông nghĩ họ là những người khổng lồ vì họ cao hơn người châu Âu. Vì điều này, Magellan gọi họ là “Patagones”, có nghĩa là “người khổng lồ” trong tiếng Tây Ban Nha.
Cái tên này có thể đến từ một nhân vật trong một cuốn tiểu thuyết tiếng Tây Ban Nha cũ từ năm 1512, tên là Primaleón, trong đó có một người khổng lồ tên là “Patagón”, hoặc nó có thể dựa trên những đôi giày da lộn lớn mà người Tehuelche đi, để lại những dấu chân lớn. Theo thời gian, ý tưởng về những người khổng lồ vẫn tồn tại và trở thành một phần của truyền thuyết về khu vực này.
Tiếng Tây Ban Nha Chile đầy những thành ngữ độc đáo
Tiếng Tây Ban Nha Chile có tiếng lóng và cách diễn đạt độc đáo riêng khiến nó nổi bật. Ví dụ, “al tiro” có nghĩa là ngay lập tức, “bacán” có nghĩa là tuyệt vời, “cachai” giống như hỏi “bạn hiểu không?”, và “fome” có nghĩa là nhàm chán. “Pololear” là từ chỉ việc hẹn hò, và “poh” được dùng để nhấn mạnh điều gì đó. “Weón” có thể có nghĩa là “anh bạn”, “bạn bè”, hoặc thậm chí “ngu ngốc” tùy thuộc vào ngữ cảnh. Họ cũng sử dụng các từ từ ngôn ngữ bản địa như “guagua” cho em bé và “palta” cho quả bơ. Người Chile có xu hướng bỏ âm “s” và sử dụng ngữ pháp không trang trọng, chẳng hạn như nói “tú hablai” thay vì “tú hablas.”
Chile có 300 đêm quang đãng để ngắm sao
Chile là một trong những nơi tốt nhất trên thế giới để ngắm sao, nhờ bầu trời quang đãng với hơn 300 đêm mỗi năm. Sa mạc Atacama, nổi tiếng với độ cao, thời tiết khô ráo và thiếu ô nhiễm ánh sáng, là nơi đặt các đài thiên văn nổi tiếng thế giới như ALMA và Kính thiên văn rất lớn (Very Large Telescope). Một số địa điểm hàng đầu để thưởng thức các vì sao bao gồm San Pedro de Atacama, Khu bảo tồn Bầu trời đêm tối Gabriela Mistral ở Thung lũng Elqui và Cerro Paranal.
Chile sở hữu 70% số kính thiên văn lớn trên thế giới, biến nơi đây thành một địa điểm tuyệt vời để ngắm sao và nghiên cứu khoa học. Thời điểm tốt nhất để ngắm sao là vào các đêm trăng non và mùa khô, từ tháng 12 đến tháng 3, khi bầu trời quang đãng và khô ráo. Điều này thu hút nhiều người muốn đến thăm và thưởng thức các vì sao.
Một sự thật độc đáo về Chile: Chile đang bảo vệ bầu trời đêm tối bằng cách chỉ định các khu vực như Thung lũng Elqui là Khu bảo tồn Bầu trời đêm tối, nơi ô nhiễm ánh sáng được giảm thiểu để đảm bảo tầm nhìn rõ ràng về các vì sao. Ảnh của Chris Munnik
Các sự thật khác thường về Chile
- Xác ướp Chinchorro ở Chile đã hơn 7.000 năm tuổi, cổ hơn xác ướp Ai Cập.
- Chile có hơn 3.000 núi lửa, với 36 ngọn được coi là đang hoạt động, khiến nó trở thành một trong những quốc gia có nhiều núi lửa nhất.
- Những nhà thám hiểm đầu tiên tin rằng Patagonia có người khổng lồ sinh sống do những người bản địa cao lớn.
- Các phần của Sa mạc Atacama giống như Sao Hỏa, biến nơi đây thành địa điểm thử nghiệm cho các robot tự hành của NASA.
- Chile có một cơ quan chính phủ chuyên nghiên cứu UFO do thường xuyên có những lần nhìn thấy.
- Giống nho Carménère được cho là đã tuyệt chủng nhưng được tái phát hiện ở Chile sau khi bị nhầm với Merlot.
- Ở Chiloé, toàn bộ những ngôi nhà gỗ được di chuyển bằng bò hoặc nổi trên mặt nước đến địa điểm mới như một phần của nỗ lực cộng đồng.
